Yeni yılda yeni başlangıçlar yapmak: Hedef koymak için 5 ipucu
Mutluluk tamamen bakış açımızla ilgilidir ve basit küçük değişikliklerle hayatınızı daha iyi bir hale getirebilirsiniz.. Bu yıl meydan okumaya hazır mıyız?
Hayatınızda olup bitenler gibi çevrenizde olup biten şeyleri de kontrol ettiğinizi mi fark ediyorsunuz? İşler beklediğiniz gibi gitmediğinde panik atak, aniden sinirlenme, huzursuzluk veya alınganlık? Bir control freak söz konusu olduğu zaman stres ve kontrol etme veya yönetme takıntısı hem (farketmese de) kişiyi hem de çevresindekileri yorar. Kontrol takıntısına sahip olduğunu düşünüyorsan doğru yerdesin! Control freak hastalığı nedir? Hayatınızı nasıl etkiler? Olumlu ve olumsuz yanları nelerdir? Hepsini fark etmenize yardımcı olacak bir içerikle karşınızdayım.
İngilizcede "control freak" olarak geçen ve Türkçesi "kontrol delisi" olan bu hastalık her şeyi kontrol etmeye çalışarak hayat akışını kendi yönetme arzusu ile ifade edilebilir. Peki bunun içine neler girer?
Eğer bir control freak iseniz, devamlı olarak bir şeylerin yolunda gitmemesi düşüncesi veya tam istenildiği gibi gitmesi gerektiği konusunda huzursuz hissedebilirsiniz. Kontrol etme takıntısı, günümüzde hem kadınlar, hem de erkekler tarafından farklı şekillerde deneyimlenebiliyor. İşle ilgili, başarı ile ilgili, güzellik ile ilgili, temizlik ile ilgili aşırı takıntılı hale gelip kontrolü elinizde tutmak isteyebilirsiniz. Bir süre sonra kendi üzerinizde kurduğunuz hakimiyet hissini aile ve sosyal çevrenizde de hissetme arayışına koyulabilirsiniz. Sürekli bir şeyleri yapıp yapmadıkları konusunda etraftakileri sorgulamak gibi 🫡.... kontrol etmek obsesyon haline gelmiştir.
Genelde kontrol etme hastalığı, günlük hayatın düzenlenmesi ile sınırlı kalmamakta ve özdenetim mekanizmaları ile kendini göstermekte. Nasıl mı? Örneğin kişi duygularını da genellikle kontrol etmesi gereken şeylerden biri olarak görür. Ağlamanızı sınırlarsınız, şefkat göstermekten kaçınırsınız, hayal kırıklığına uğrama veya yargılanma çekincesi ile arzularınızı da kontrol etmeye çalışırsınız.
👉 Kontrol delisi insanların kişilik özellikleri: panik, hızlı, en doğrusunu bildiğine inanan, katı, tutumlu, yargılayıcı, eleştirel, şüpheci, detaycı ve takıntılı insanlar olarak sıralanabilir. Bu özelliklerin hepsi sizi sürekli stresli ve gergin kılıyor olabilir. |
Her şeyi kontrol altına almak, “olaylara” maruz kalmamak, beklenmedik durumlarla karşılaşmamak hayatın ve kaderin efendisi olma çabası gibi bir şey. Peki neden bazı insanlar kendisine böyle imkansız bir amaç edinir?
Kontrol ve kesinlik bize bir emniyet ve güvenlik duygusu verir. Bu nedenle, şeyleri (ve insanları), kontrol edebilirsek güvende (ve mutlu veya başarılı) olacağımız fikri bizi kontrol takıntısına iter. Bir şeyleri kontrol etmeye çalışmak - katı, talepkar ve mükemmeliyetçi olmak - korku ve kaygıyla başa çıkma yollarımız haline gelir.
Tek tek açalım..
Kontol delisi olan insanlar genelde mükemmeliyetçi olurlar. Hataya tahammül edemezler. Yalnızca kendilerinin bir şeyleri kusursuz gerçekleştirebileceklerine inanırlar ve bu yüzden kimseye bir işi emanet etmezler. Planların bozulması, aksaklıklarla karşılaşmak, düzen değişikliği gibi hayata dair şeyler bu insanlar için ruhsal bir parçalanma anlamına gelir.
Kimseye güvenememe ve sadece kendinin bir şeyleri kontrol etmeye vakıf olduğunu düşünmek ise altında büyük bir güven eksikliği gizler.
Control freak hastalığı söz konusu olduğunda temelde yatan problem genelde güven eksikliği duygusudur. Değişime dirençli, esneklikten uzak bu insanların asıl derdi bir şeyler onların kontrolünde gitmezse bir felaket yaşanacağı inancı sebebi ile kontrol etmeye çalışıyor. Çünkü süprizler onlarda güvenlik ve emniyet duygusunu zedeler.
Kontrol delisi olan hastalar yaşadıkları dünyada bir çok şeyi bir tehdit unsuru olarak görmektedir. Bu yüzden hayata karşı hep gardını almış olarak gezmek durumunda hissederler. Yani kontrol etme / yönetme eylemi aslında bir 🛡️ savunma mekanizması görevi görür. Kontrol ettikçe daha güçlü ve güvende hissettiklerinden zihinlerindeki tehditler de bir bir azalmaktadır.
Kontrol etmeyi takıntı haline getirmiş bu insanlar aslında içlerinde derin bir değersizlik hissi ve zayıflık duygusu ile mücadele etmektedirler. Bu duyguları bastırmak için ise kendilerine mükemmellik, kusursuzluk, her şeyi yönetebilme gibi kalıplar belirlemişlerdir. Gelebilecek herhangi bir tehdite karşı hep savunma halinde gezme takıntıları (tehditler geçerli veya geçersiz olsun) onları ruhsal anlamda dengelemektedir.
Aslında kontrol takıntısı olan kişiler genellikle çocukluk döneminde onları sürekli eleştiren, yargılayan ve sürekli beklentilerle dolu ebeveynlerle büyümüşlerdir. Çocukların da tıpkı yetişkinler gibi onaylanma ihtiyacı ve sevilme ihtiyacı vardır. Onay hissi, takdir görme ve kabul görme hali kişilik inşası sırasında çok önemlidir.
Sürekli eleştiren ve yargılayan ebeveynler çocuğa mükemmel ol, hata yapma, bize istediklerimizi ver şeklinde mesajlar yollar. Çocuk anne baba sevgisini ancak bu şekilde alabileceğine inanır. Bu durum onlarda hem, mükemmel olma arzusu, hem hata yapma korkusu gibi kodlamalara sebebiyet verir.
Sonuç ise; doğru çıkmak, haklı olmak, başarılı olmak, güçlü durmak kendilerini güvende hissetmeleri için elzem.
Kontrol ve kesinlik bizi güvende hissettiriyorsa, bir şeyleri kontrol etmeye çalışmanın nesi yanlış? Sorun şu ki, bunlar mümkün şeyler değil. Çoğu şey kontrolünüz dışındadır ve onları kendinize göre bükmeye çalışmak sadece direnç, stres ve çatışma yaratacaktır.
Kendinizden mükemmelliği talep etmek, fiziksel ve duygusal yorgunluk üretir. Bu duruma müdahale etmedikçe tükenmişlik yaşayabilirsiniz. Sürekli baş ağrısı veya mide-bağırsak sorunları, boyun veya sırt ağrısı, uyku sorunu, düşük enerji, erteleme davranışı ve motivasyon eksikliği, sinirlilik veya öfke, moral bozukluğu veya depresif hissetme veya sürekli endişe gibi yaygın stres belirtileri yaşayabilirsiniz.
Aynı zamanda kontrol ettiğimizde, ilişkilerimiz de zarar görür. Otoriter, eleştirel ve başkalarına karşı yargılayıcı olduğunuzda insanlar sizden uzaklaşabilirler. Tartışmalar, duygusal mesafe ve incinme duyguları genellikle sonuçlanır.
Başlamak için, kontrol edici davranışlarınızı fark etmek ve bunları yazmak size iyi gelecektir. Bu, içinizdeki kontrol manyağının gün yüzüne çıkma olasılığının yüksek olduğu durumları önceden sezebilmenize, tahmin etmenize ve alternatif bir tepki planlayabilmenize yardımcı olacaktır.
Kontrol etme davranışını değiştirmek için, altta yatan nedenleri de keşfetmeniz gerekecek. Bu ihtiyacı doğuran duygusal nedenler neler? Duygular yüksek olduğunda düşüncelerimizi çarpıtabilirler, bakınız: bilişsel çarpıtmalar...
Kendinize şu soruyu sorarak başlayın:
💭Kontrol etme davranışımı hangi korkular yönlendiriyor?
💭Bu korkular mantıklı mı - yoksa genelleme kullanarak felaket senaryosu mu üretiyorum?
Son olarak, başkalarına açılmayı öğrenmelisiniz, kendinizi tuttuğunuzu düşündüğünüz yaşanmışlıkların peşine düşün. Gerçekten sevgiye ihtiyaç duyduğunuz bir anda duygularınızı kontrol etmeye çalışmayın. Sevdikleriniz için önemli olduğunuzu, sizi sevdiklerini anlamanız için öncelikle onlara nasıl hissettiğinizi göstermelisiniz ve onlara sizin kontrol etmediğiniz bir alan bırakmalısınız.
Çarpık, korkuya dayalı düşünceyi tanımladığınızda, ona meydan okuyabilir ve onu daha sakin, daha ayakları yere basan düşüncelerle değiştirebilirsiniz.
Örneğin, " Altıya kadar gitmezsek, tüm tatilimiz mahvolacak" gibi yıkıcı bir düşünceye kendinize şu soruları sorarak meydan okuyabilirsiniz:
Bunun gibi sorular, düşüncelerinizi genişletmenize ve geç kalmanın planlarınızı bozabileceğini görmenize yardımcı olabilir, ancak bu, tüm tatilinizi mahvetmeyebilir.
Hepimiz sadece kendimizi kontrol edebileceğimizi biliyoruz ama yine de eşimize ve çocuklarımıza işleri "doğru" şekilde yapmak veya doğru seçimler yaptırmak konusunda ısrarcı kadınlar oluyoruz.
Kabullenme, kontrolümüzde olanla olmayanı ayırt etmek ve istenmeyen tavsiyeler vermeyi veya durumları olmadıkları bir şeye zorlamayı bırakmak demek.
Bunun yerine, kontrolümüz dışında olanlara teslim olabilir ve her şeyi bizim irademize göre değişmeye zorlamadan olduğu gibi kalmasına izin verebiliriz. Bu, sonucu kontrol etmeyi bırakmamız ve insanların kendi seçimlerini yapmalarına izin vermemiz (aynı fikirde olmasak bile) anlamına gelir.
Belirsizliğe tahammülsüzlük psikolojik dayanıklılık ile paraleldir. Yıkıcı düşüncemiz, beklenmedik tüm değişikliklerin kötü olduğunu varsaymamıza neden olur, ancak bu yanlıştır. Beklenmedik değişimin olumlu olabileceği ihtimaline açık kalmaya çalışın.
Kabul etmenin bir kısmı, hiçbirimizin mükemmel olmadığını kabul etmektir - hatalar yaparız, bir şeyleri unuturuz, kötü kararlar veririz vb. Bazen hedeflere ulaşılmadığını, planların suya düştüğünü, insanların bizi hayal kırıklığına uğrattığını ve kazaların meydana geldiğini beklemeli ve kabul etmeliyiz. İnsanları ve durumları yakından yönetmeye çalışmak, bu tür şeylerin olmasını engelleyemez.
Stresin kaynağı veya strese yol açan değişkenlerin varlığından her zaman kaçamayabiliriz. İç huzuru elde etmek için, belki meditasyon, düzenli egzersiz, yoga, rahatlatıcı bir masaj veya rahatlatıcı bir ritüel ile zihninizi ve bedeninizi sakinleştirmeye çalışmalısınız.
Her şeyden önce, rahatlamayı öğrenmelisiniz. Anda kalmak ile ilgili farkındalığınızı arttırabilirsiniz. Birkaç dakikalığına da olsa hayatınızın temposunu yavaşlatmaya çalışın, vücudunuza ve etrafınızdaki dünyaya odaklanın.⏳ Akışa bırakmayı öğrenin. Anı yaşamaya odaklanın ve gevşeyin.
Yazar notu: iyileşmeye ruhundan başla...Ben hayatın kontrolden çıktığını hissettiğimde şu sözlerle teselli buluyorum. Kontrol mücadelemizi çok güzel özetliyor.#BornToBeMe |
Kaynakça
Mutluluk tamamen bakış açımızla ilgilidir ve basit küçük değişikliklerle hayatınızı daha iyi bir hale getirebilirsiniz.. Bu yıl meydan okumaya hazır mıyız?
Yeni bir yılın heyecanı hepimizi sararken, sevdiklerimizi mutlu edecek hediyeler seçmek de bu dönemin en keyifli yanlarından biri. Ancak kime ne hediye alacağınızı seçmek bazen zorlayıcı olabilir. 🎄 Anneniz, babanız, sevgiliniz, kardeşleriniz ya da arkadaşlarınız için anlamlı ve yaratıcı hediye fikirleri mi arıyorsunuz? Endişelenmeyin! Bu yazıda, herkes için uygun ve kişiselleştirilmiş yeni yıl hediyesi önerilerini bulabilirsiniz.
Yeni bir yıl, yeni umutlar ve yeni başlangıçlar demektir. Ancak çoğu zaman, aldığımız kararlar birkaç hafta içinde unutuluyor. Peki, bu yıl farklı bir şey yapmaya ne dersiniz? Kendinizle uyumlu, sürdürülebilir hedefler belirleyerek hem kendinizi daha iyi hissedebilir hem de bu hedeflere ulaşabilirsiniz. İşte bu yazıda, yeni yıl kararlarınızı nasıl daha etkili hale getirebileceğinizi keşfedeceksiniz.
2025 yılına girerken evde ailecek kutlama mı yapacaksınız? Yeni yıl gecesi herkes için özel ve anlamlı, hepimiz en iyi şekilde yılbaşını geçirmek istiyoruz. Aile içindeki farklı beklentiler, geçmişteki anlaşmazlıklar veya monotonluk hissi bu özel geceyi gölgeleyecekmiş gibi geliyor olabilir. Peki, yılbaşını daha keyifli ve anlamlı hale getirmek mümkün mü? Tabii ki mümkün! Bu yazıda, yılbaşını aileyle geçirirken hem eğlenmenizi hem de unutulmaz anılar biriktirmenizi sağlayacak öneriler sunuyoruz. Hazırsanız, yeni yıla pozitif bir başlangıç yapmanın yollarını birlikte keşfedelim! 🎉
Arkadaş çevremiz bizim için önemli bir sosyal destek alanını oluşturuyor. Arkadaşların seni ne kadar tanıyor? Veya sen arkadaşını ne kadar tanıyorsun? Hiç merak ettin mi? Arkadaşlıklarınızın ne durumda olduğunu öğrenmek veya birbirinizi daha iyi tanımak için çok etkili ve eğlenceli bir yöntem var: Arkadaşın ile birbirinizi yeniden keşfetmek ve yeniden bağ kurmak için 50 soruluk arkadaşlık testi ile tanışın! Ayrıca, arkadaşlarla paylaşmak için mükemmel bir test! 😊😉
Eğer bu yılbaşını tek başınıza geçirecekseniz, üzülmek yerine bu zamanı kendinize ayırarak değerlendirebilirsiniz. Bu yazıda, yılbaşını yalnız geçirmenin neden kötü bir şey olmadığını, bu özel geceyi nasıl anlamlı hale getirebileceğinizi ve kendinizi mutlu etmek için neler yapabileceğinizi keşfedeceksiniz. Hazırsanız, yeni yıl ruhunu kucaklamaya başlayalım! 🎄✨
İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma!
Aslı ile Yoga seansları!
Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi
Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!
Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için;
Yorumlar